نقشه برداری معادن کاربرد بسیاری در روند و پیشرفت کار دارد و میتوان گفت یکی از پایه واساس معادن،نقشه برداری است.
کاربرد نقشه برداری در صنعت معدن ابتدا توسط عکس های هوایی(ماهواره ها)مناطق مشکوک و دارای رگه های معدنی را شناسیایی کرده،سپس به محدوده مد نظر عظیمت و منطقه را مورد تست و بررسی وآزمایش قرار میدهند.
درمرحله دوم بعد از شناسایی و تایید منطقه جهت ثبت و اخذ پروانه اکتشاف،نیاز به مکان دقیق محدوده(UTM) و همچنین نقشه توپوگرافی و برآورد کلی حجم،ذخایر معدن و ..میباشد که این اطلاعات توسط نقشه برداری تهییه میشود.
نقشه برداری معدن
در دهه های قبل نقشه برداری به روش مستقیم زمینی با دوربین های توتال استیشن و دستگاه های مکان یاب(GPS)انجام میشد که معایب زیادی داشت که از جمله آنها به موارد زیر میتوان اشاره کرد:
-عدم توان حضور نقشه بردار در تمامی نقاط معدن (صخره ها و قله ها و مناطق صعب العبور)
-عدم فاصله مفید و برداشت بهترین نقاط کلیدی(نهایت فاصله برداشت ها 10 متر)
-خروجی دیتا ها فقط تعدادی نقاط میباشد(در پهپاد نقاط با فاصله 20 سانتیمتر،عکس اورتوموزایک،مدل ارتفاعی،مدل سه بعدی،ابر نقطه و… وجود دارد که به آن میپردازیم)
-صرف وقت بسیار زیاد و هزینه های بسیار بالا
-خطر سقوط اپراتور و نفشه بردار و خطرات بسار مالی و جانی
-برداشت نهایت 10 هکتار در یک روز توسط اکیپ 3نفر
امروزه پهپادها جایگزین توتال استیشن ها شده و که در کمترین وقت و کمترین هزینه بالاترین کیفیت و بیشترین مساحت را دراختیار معدن دارها قرار میدهد.
دیتاهای پهپاد در معادن چیست:
-ابر نقاط متراکم رنگی با دقت بالا
-مدل سه بعدی معدن (3D)
-مدل ارتفاعی به همراه عوارض مصنوعی مثل ساختمان و..(DEM)
-مدل ارتفاعی بدون عوارض مصنوعی (DSM)
-عکس قائم با کیفیت بالا (اورتوموزایک)
-انیمیشن و مستند از معدن
-نقشه توپوگرافی در انواع مقیاس
همچنین از دیتاهای پهپاد میتوان در امور زیر استفاده کرد:
-اکتشاف معدن(پیدا کردن رگه ها و بررسی نقاط چالشی که نمونه بردار معدن قادر به پیاده روی در آن مناطق نبوده ولی پهپاد آن مکان هارا برداشت نموده است)
-ایمنی و کاهش خطرات (بررسی و پیدا کردن مسیر آب های سرازیر شده ناشی از مواد معدنی و جلوگیری از جمع شدن در یک منطقه که در نهایت موجب به ریزش شود همچنین در طراحی مسیر و پیاده سازی بهترین مکان برای مواد منفجره و ..)
-مدیریت (موجودی،بهره برداری،پیش بینی هزینه ها و سوددهی،کنترل و نظارت،روند پیشرفت معدن)
-استفاده در ژئوفیزیک
-محاسبه دقیق احجام معدنی و دمپ باطله ها
-وضعیت جاده ها و دسترسی آسان به مواد معدنی
-طراحی بهترین نقاط حفاری مواد منفجره
-بررسی آبراهه ها و کشف حوضچه های آبی و کنترل مسیر آی های مواد معدنی
-بررسی رگه های معدنی
-برداشت روزانه حداقل 400هکتار در روز توسط یک نفر
تجهیزات لازم جهت نقشه برداری معادن چیست؟
-پهپاد (نسبت به اختلاف ارتفاع و مساحت معدن نوع پرنده متفاوت است)
-گیرنده های مالتی فرکانس GPS (ست کامل مورد نیاز میباشد جهت برداشت RTK)
قابل ذکر است در معادن چون هدف اصلی تهییه نقشه توپوگرافی میباشد استفاده از نیم ست گیرنده ها و شبکه شمیم ممنوع میباشد زیرا از بیس ادراه ثبت و اسناد نزدیک ترین شهرستان تصحیحات میگیردوهمچنین فاصله های نسبتا دور معادن تا بیس سازمان اداره ثبت و وجود اینترنت ضعیف درمعادن در دریافت تصحیحات ضعیف عمل کرده و از نظر ارتفاعی میتواند حتی تا 1 متر هم خطا داشته باشد.
همچنین سامانه شمیم برای ثبت سند واملاک میباشد و بیشتر کاربرد دوبعدی دارد.
-سیستم پردازش گر قوی
-خودرو مناسب جهت عبور در معادن(کمک دار و آفرود)
-تجهیزات جانبی ازجمله موتوربرق،باطری اضافه،رنگ،بنر زیمنس و….
نکته قابل اهمیت که اخلاف بین گزارش احجام نقشه بردار با گزارشات معدن دارها نسبت به کارکرد ماشین آلات دارند در چیست؟
جواب این سوال در ویدیو در سایت ایستاگرام(SMJI@) ارائه شده است.