سیستم تصویر چیست؟
سطح زمین یک سطح دارای پستی و بلندی زیاد و غیر هندسی میباشد. برای تهیه نقشه سطح زمین، ابتدا یک سطح هندسی با فرمول ریاضی تعریف میشود. این سطح هندسی همان بیضوی مبنا است. عوارض سطح زمین بر روی این بیضوی مبنا تصویر میشود. سپس از روی بیضوی به یک سطح دیگر که قابل گسترش بصورت یک صفحه باشد تصویر میگردد. این سطح قابل گسترش معمولا مخروط،استوانه و یا یک صفحه انتخاب میشود. مدل ریاضی که عوارض بر اساس آن از روی بیضوی به روی سطح قابل گسترش تصویر میشوند، سیستم تصویر نامیده میشود.
سیستم مختصات یا سیستم تصویر UTM چیست؟
UTM مخفف Universal Transverse Mercator میباشد. که به معنای سیستم مختصات مرکاتور معکوس جهانی میباشد. در این سیستم مختصات از یک استوانه به عنوان سطح واسط استفاده میشود. استوانه یک سطح گسترش پذیر میباشد. یعنی استوانه با یک برش، قابل تبدیل شدن به یک سطح صاف میباشد. برای تصویر عوارض از روی بیضوی بر روی نقشه از استوانه استفاده میشود. در این سیستم کل بیضوی به 60 منطقه یا زون تقسیم میگردد. هر یک از این زونها دارای سیستم مختصات مستقل بوده و 6 درجه طول جغرافیایی را شامل میشوند. نقشه مناطقی که بیش از 6 درجه در طول جغرافیایی گسترش دارند، بصورت یکپارچه در این سیستم قابل نمایش نیست. به همین دلیل این سیستم مختصات، برای نقشههای بزرگ و متوسط مقیاس مناسب است. و معمولا برای نقشههای با مقیاس کوچک مورد استفاده قرار نمیگیرد. نقشههای 1:2000 و 1:25000 سازمان نقشهبرداری کشور از این سیستم استفاده مینمایند.
سیستم مختصات UTMمختصات جغرافیایی و مختصات UTM قابل تبدیل به یکدیگر می باشند. این برنامه این تبدیل مختصات را انجام می دهد.
وضعیت ایران در سیستم مختصات UTM:
ایران در این سیستم مختصاتی در زونهای 38و 39و40 و41 قرار دارد. بطور کلی شماره زون UTM از فرمول زیر بدست میآید: zone=Round(landa/6)+31 طول جغرافیایی تقسیم بر عدد 6. سپس حذف قسمت اعشاری. بعلاوه عدد 31.
ایران در سیستم مختصات UTM
وضعیت کره زمین در سیستم مختصات UTM:
شماره زون UTM از 1 در غربی ترین نقطه زمین تا 60 در شرقی ترین نقطه متغیر می باشد:
کره زمین در سیستم مختصات UTM